ಟೆಹ್ರಾನ್: ಇರಾನ್-ಇಸ್ರೇಲ್ ನಡುವೆ ಕದನ ವಿರಾಮ ಘೋಷಣೆಯಾದರೂ ಇಸ್ರೇಲ್ ಮತ್ತು ಅಮೆರಿಕದ ಮೇಲಿನ ಇರಾನ್ ಸಿಟ್ಟು ತಣ್ಣಗಾಗಿಲ್ಲ. ಇರಾನ್‌ನ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನಾಯಕ ಆಯತೊಲ್ಲಾ ಅಲಿ ಖಮೇನಿ ಅವರು ಅಮೆರಿಕಾದ ಮಾಜಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಡೊನಾಲ್ಡ್ ಟ್ರಂಪ್ ಮತ್ತು ಇಸ್ರೇಲ್ ಪ್ರಧಾನಿ ಬೆಂಜಮಿನ್ ನೆತನ್ಯಾಹು ವಿರುದ್ಧ ಭಾನುವಾರ ಮಹತ್ವದ ಫತ್ವಾ ಹೊರಡಿಸಿದ್ದು, “ಅವರು ಪಶ್ಚಾತ್ತಾಪ ಪಡುವಂತೆ ಮಾಡಿ” ಎಂದು ಆದೇಶಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಜಾಗತಿಕ ರಾಜಕೀಯ ವಲಯದಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ಸಂಚಲನ ಮೂಡಿಸಿದ್ದು, ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಬಂಧಗಳ ಮೇಲೆ ಗಂಭೀರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ.
ಖಮೇನಿ ಅವರು ಈ ಫತ್ವಾ ಹೊರಡಿಸಲು ಹಲವು ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ, ಇತ್ತೀಚೆಗಿನ ಸಂಘರ್ಷದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಡೊನಾಲ್ಡ್ ಟ್ರಂಪ್ ಅವರ ಆಡಳಿತವು ಇರಾನ್ ವಿರುದ್ಧ ಕಠಿಣ ನೀತಿಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿತ್ತು.
2018ರಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕವನ್ನು ಇರಾನ್ ಅಣು ಒಪ್ಪಂದದಿಂದ ಏಕಪಕ್ಷೀಯವಾಗಿ ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಪಡೆದ ಟ್ರಂಪ್, ನಂತರ ಇರಾನ್ ಮೇಲೆ ವ್ಯಾಪಕ ಮತ್ತು ತೀವ್ರ ಆರ್ಥಿಕ ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ಹೇರಿದ್ದರು. ಇದು ಇರಾನ್ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ತೀವ್ರವಾಗಿ ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸಿತು ಮತ್ತು ಅಮೆರಿಕ-ಇರಾನ್ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಹದಗೆಡಿಸಿತು. ಖಮೇನಿ ಅವರ ಈ ಕ್ರಮವು ಟ್ರಂಪ್ ಆಡಳಿತದ ನೀತಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಇರಾನ್‌ನ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಅಸಮಾಧಾನದ ಪ್ರತಿಫಲನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
ಇನ್ನು, ಬೆಂಜಮಿನ್ ನೆತನ್ಯಾಹು ಅವರ ವಿರುದ್ಧದ ಫತ್ವಾ ಗಾಜಾದಲ್ಲಿ ಇಸ್ರೇಲ್ ಮತ್ತು ಹಮಾಸ್ ನಡುವೆ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಸಂಘರ್ಷದ ನೇರ ಪರಿಣಾಮ ಎಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇರಾನ್, ಪ್ಯಾಲೆಸ್ತೀನ್‌ನ ದೃಢ ಬೆಂಬಲಿಗನಾಗಿ, ಇಸ್ರೇಲ್‌ನ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು “ದೌರ್ಜನ್ಯ” ಮತ್ತು “ನರಮೇಧ” ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸುತ್ತಾ ಬಂದಿದೆ. ಗಾಜಾದಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ಪ್ಯಾಲೆಸ್ತೀನ್ ನಾಗರಿಕರ ಸಾವಿಗೆ ಇಸ್ರೇಲ್ ಕಾರಣ ಎಂದು ಇರಾನ್ ದೂಷಿಸುತ್ತಿದೆ. ನೆತನ್ಯಾಹು ವಿರುದ್ಧದ ಫತ್ವಾವು ಇಸ್ರೇಲ್‌ನ ಪ್ರಸ್ತುತ ನಾಯಕತ್ವದ ವಿರುದ್ಧ ಇರಾನ್‌ನ ತೀವ್ರ ಆಕ್ರೋಶ ಮತ್ತು ಪ್ಯಾಲೆಸ್ತೀನ್‌ಗೆ ತನ್ನ ನಿರಂತರ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಉದ್ದೇಶ ಹೊಂದಿದೆ.
ಫತ್ವಾ ಎಂದರೇನು ಮತ್ತು ಇದರ ಮಹತ್ವವೇನು?
ಫತ್ವಾ ಎಂದರೆ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ನ್ಯಾಯಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅಥವಾ ಮುಫ್ತಿಗಳು ಹೊರಡಿಸುವ ಕಾನೂನು ಅಥವಾ ಧಾರ್ಮಿಕ ತೀರ್ಪು. ಇದು ಕುರಾನ್ ಮತ್ತು ಸುನ್ನಾದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಿಷಯದ ಬಗ್ಗೆ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಕಾನೂನಿನ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಅಥವಾ ತೀರ್ಪನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಫತ್ವಾಗಳು ಮುಸ್ಲಿಮರಿಗೆ ಧಾರ್ಮಿಕ ಅಥವಾ ಸಾಮಾಜಿಕ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ನೀಡುತ್ತವೆ. ಆದರೆ, ಖಮೇನಿ ಅವರಂತಹ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ಧಾರ್ಮಿಕ ನಾಯಕರು ಹೊರಡಿಸುವ ಫತ್ವಾಗಳು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಇರಾನ್‌ನಂತಹ ಧಾರ್ಮಿಕ ರಾಜಕೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶದಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಬಂಧಗಳ ಮೇಲೆ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತವೆ.
ಈ ಫತ್ವಾವು ಟ್ರಂಪ್ ಮತ್ತು ನೆತನ್ಯಾಹು ಅವರ ವಿರುದ್ಧ ಯಾವುದೇ ನೇರ ದೈಹಿಕ ದಾಳಿಗೆ ಕರೆ ನೀಡದಿದ್ದರೂ, ಇದು ಅವರ ನೀತಿಗಳನ್ನು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಖಂಡಿಸುತ್ತದೆ. ಇರಾನ್‌ನ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಗಾರ್ಡ್ ಕಾರ್ಪ್ಸ್ (IRGC) ಮತ್ತು ಅದರ ಮಧ್ಯಪ್ರಾಚ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಮಿತ್ರಪಡೆಗಳು (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಲೆಬನಾನ್‌ನ ಹೆಜ್ಬುಲ್ಲಾ, ಯೆಮೆನ್‌ನ ಹೌತಿಗಳು) ಈ ಫತ್ವಾವನ್ನು ಹೇಗೆ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಹೇಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುತ್ತವೆ ಎಂಬುದು ಕುತೂಹಲಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.
ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳು
ಖಮೇನಿ ಅವರ ಫತ್ವಾವು ಮಧ್ಯಪ್ರಾಚ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಶಾಂತಿಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ. ಅಮೆರಿಕ ಮತ್ತು ಇಸ್ರೇಲ್ ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಿವೆ. ತಮ್ಮ ನಾಯಕರು ಮತ್ತು ಆಸ್ತಿಗಳ ಸುರಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಭದ್ರತಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ.
ಈ ಫತ್ವಾವು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಇರಾನ್‌ನ ಪ್ರತಿರೋಧ ನೀತಿಯನ್ನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಇರಾನ್‌ನಿಂದ ಬರುವ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗೆ ಸಿದ್ಧವಾಗಿರಲು ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಅಮೆರಿಕ ಮತ್ತು ಇಸ್ರೇಲ್ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜಾಗರೂಕತೆ ವಹಿಸಲಿವೆ. ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಗಳ ನಡುವೆ, ಇಂತಹ ಧಾರ್ಮಿಕ ತೀರ್ಪುಗಳು ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಕ್ಲಿಷ್ಟಗೊಳಿಸಬಹುದು ಎಂದು ರಾಜಕೀಯ ವಿಶ್ಲೇಷಕರು ಆತಂಕ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.
