ಖುಲಾ ವಿಚ್ಛೇದನಕ್ಕೆ ಪತಿಯ ಒಪ್ಪಿಗೆ ಕಡ್ಡಾಯವಲ್ಲ: ತೆಲಂಗಾಣ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಐತಿಹಾಸಿಕ ತೀರ್ಪು

ಹೈದರಾಬಾದ್: ಭಾರತದ ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಂದು ಮಹತ್ವದ ಮೈಲಿಗಲ್ಲು ಎಂಬಂತೆ, ತೆಲಂಗಾಣ ಹೈಕೋರ್ಟ್, ಮುಸ್ಲಿಂ ಮಹಿಳೆಯರ ವೈವಾಹಿಕ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಐತಿಹಾಸಿಕ ತೀರ್ಪನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದೆ.

ಮುಸ್ಲಿಂ ಮಹಿಳೆಯರು ಖುಲಾ (Khula) ಎಂಬ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ವಿಚ್ಛೇದನ ವಿಧಾನವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಸಂಪೂರ್ಣ ಮತ್ತು ಅನಿರ್ಬಂಧಿತ ಹಕ್ಕನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ. ಈ ರೀತಿಯ ವಿಚ್ಛೇದನವನ್ನು ಪತ್ನಿಯೇ ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವ ಕಾರಣ, ಇದಕ್ಕೆ ಪತಿಯ ಒಪ್ಪಿಗೆಯಾಗಲಿ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕಾರಣ ನೀಡಿಕೆಯಾಗಲಿ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಪೀಠ ದೃಢಪಡಿಸಿದೆ.

ಖುಲಾ ಎಂದರೇನು? ಕಾನೂನು ಹಿನ್ನೆಲೆ ಏನು?
‘ಖುಲಾ’ ಎಂಬುದು ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಕಾನೂನಿನ (Islamic Personal Law) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಂ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಒಂದು ವಿಚ್ಛೇದನ ವಿಧಾನವಾಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ, ಪತ್ನಿಯು ತನ್ನ ಪತಿಯಿಂದ ವಿಚ್ಛೇದನವನ್ನು ಬಯಸಿ, ಮದುವೆಯಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆ ಪಡೆಯಲು ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಶರಿಯತ್ ಕಾನೂನಿನ ಪ್ರಕಾರ, ಇದು ಪತ್ನಿಗೆ ನೀಡಲಾದ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಹಕ್ಕಾಗಿದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ಮುಸ್ಲಿಂ ವಿಚ್ಛೇದನ ಕಾನೂನುಗಳು ದಶಕಗಳಿಂದಲೂ ಚರ್ಚೆ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಾಂಗ ವಿಮರ್ಶೆಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿವೆ. ತ್ರಿವಳಿ ತಲಾಖ್‌ನಂತಹ ವಿಷಯಗಳು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ರದ್ದಾದ ನಂತರ, ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ವಿಚ್ಛೇದನ ವಿಧಾನಗಳು ಮತ್ತಷ್ಟು ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಪಡೆದಿವೆ. ತೆಲಂಗಾಣ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನ ಈ ತೀರ್ಪು, ‘ಖುಲಾ’ವನ್ನು ಕೇವಲ ಪತಿಯ ಒಪ್ಪಿಗೆಯ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರದ ಪತ್ನಿಯ ಸಾರ್ವಭೌಮ ಹಕ್ಕಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿದೆ.

ತೆಲಂಗಾಣ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನ ಈ ನಿರ್ಧಾರ ಮುಸ್ಲಿಂ ಮಹಿಳೆಯರ ಸಬಲೀಕರಣದ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ. ಇದುವರೆಗೂ, ಖುಲಾ ಪಡೆಯುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಪತಿಯ ಸಮ್ಮತಿಯ ಕೊರತೆಯು ಅಡಚಣೆಯಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳಿದ್ದವು. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ, ಪತಿ ವಿಚ್ಛೇದನಕ್ಕೆ ಒಪ್ಪದಿದ್ದರೆ, ಮಹಿಳೆ ಕಾನೂನು ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಿತ್ತು ಅಥವಾ ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿ ತನಗೆ ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿಯಬೇಕಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಈಗಿನ ತೀರ್ಪು, ಮಹಿಳೆಯು ತನ್ನ ವಿವಾಹವನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸಲು ಸ್ವಂತ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಸಂಪೂರ್ಣ ಹಕ್ಕನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಹೇಳಿದೆ. ಆಕೆ ತನ್ನ ವೈವಾಹಿಕ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿ ತೃಪ್ತಳಾಗಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಅದಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ, ಕಾನೂನುಬದ್ಧ “ಕಾರಣ” ನೀಡದೆ ವಿಚ್ಛೇದನವನ್ನು ಕೋರಬಹುದು. ಇದು ಮಹಿಳೆಯರ ಘನತೆ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಆಯ್ಕೆಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯಲಿದೆ.

ಈ ತೀರ್ಪು, ಲಿಂಗ ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಮುಸ್ಲಿಂ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಕಾನೂನಿನ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಮತ್ತಷ್ಟು ಸುಧಾರಣೆಗಳಿಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಡುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ. ಇದು ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಇರುವ ಮುಸ್ಲಿಂ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ತಮ್ಮ ವೈವಾಹಿಕ ಸಂಬಂಧಗಳ ಭವಿಷ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ನಿರ್ಧಾರ ಕೈಗೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಭರವಸೆ ಮತ್ತು ಧೈರ್ಯವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಕಾನೂನು ವಲಯದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ವಲಯದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕ ಚರ್ಚೆಗಳಿಗೆ ವೇದಿಕೆ ಕಲ್ಪಿಸಿದೆ. ಮುಂಬರುವ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಈ ತೀರ್ಪು ಇತರ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳ ಮೇಲೂ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ ಎಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.