ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್: ಇಸ್ರೇಲ್ ಮತ್ತು ಇರಾನ್ ನಡುವಿನ ಸಂಘರ್ಷ ಏಳನೇ ದಿನಕ್ಕೆ ಕಾಲಿಟ್ಟಿದ್ದು, ಜಾಗತಿಕ ತೈಲ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಚಲನ ಉಂಟಾಗಿದೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಅವ್ಯಕ್ತ ಭೀತಿಯೂ ದಟ್ಟವಾಗಿದೆ. ಈ ಸಂಘರ್ಷದಿಂದಾಗಿ ಕಚ್ಚಾ ತೈಲದ ಬೆಲೆ ಗಗನಕ್ಕೇರಿದ್ದು, ಅಮೆರಿಕ ಮತ್ತು ಇರಾನ್ ನಡುವೆ ನೇರ ಸೇನಾ ಘರ್ಷಣೆಯ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿಂದ ಬ್ರೆಂಟ್ ಕಚ್ಚಾ ತೈಲದ ಬೆಲೆ ಬ್ಯಾರೆಲ್ಗೆ ಸುಮಾರು 77 ಡಾಲರ್ಗೆ ತಲುಪಿದೆ.
ಈ ಸಂಘರ್ಷ ತೀವ್ರಗೊಂಡರೆ, ಇರಾನ್ ಜಗತ್ತಿನ ಪ್ರಮುಖ ತೈಲ ಮಾರ್ಗವಾದ ಹಾರ್ಮುಜ್ ಜಲಸಂಧಿಯನ್ನು ಮುಚ್ಚಬಹುದು. ತೈಲ ಹೊತ್ತು ತರುವ ನೌಕೆಗಳ ಮಾರ್ಗಗಳು ಬದಲಾವಣೆಯಾಗಬಹುದು, ಇದರಿಂದ ಸಾಗಾಣಿಕೆ ವೆಚ್ಚ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಏರಬಹುದು. ಜೊತೆಗೆ, ಇರಾನ್ನ ತೈಲ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ಧಕ್ಕೆಯಾದರೆ, ಜಾಗತಿಕ ತೈಲ ಪೂರೈಕೆಯಲ್ಲಿ ಗಂಭೀರ ತೊಂದರೆ ಉಂಟಾಗಬಹುದು ಎಂಬೆಲ್ಲ ಭಯ ಆವರಿಸತೊಡಗಿದೆ.
ತೈಲ ಬೆಲೆ ಗಗನಕ್ಕೇರುವ ಭೀತಿ
ಪಶ್ಚಿಮ ಏಷ್ಯಾ ಜಾಗತಿಕ ತೈಲ ವ್ಯಾಪಾರದ ಕೇಂದ್ರಬಿಂದುವಾಗಿದೆ. ಹಾರ್ಮುಜ್ ಜಲಸಂಧಿಯಿಂದ ದಿನಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು 17 ದಶಲಕ್ಷ ಬ್ಯಾರೆಲ್ಗಳಷ್ಟು ತೈಲ ಸಾಗಾಣಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ವಿಶ್ವದ ಒಟ್ಟು ತೈಲ ವ್ಯಾಪಾರದ ಶೇ.20ರಷ್ಟು. ಈ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಅಡೆತಡೆ ಉಂಟಾದರೆ, ತೈಲ ಬೆಲೆ ಗಗನಕ್ಕೇರಿ, ಜಾಗತಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಹಣದುಬ್ಬರ, ಸಾಗಾಣಿಕೆ ವೆಚ್ಚ ಮತ್ತು ಇಂಧನ ಪ್ರವೇಶದ ಮೇಲೆ ಗಂಭೀರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು. ಭಾರತದಂತಹ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಅಂದರೆ ತನ್ನ ಒಟ್ಟು ಕಚ್ಚಾ ತೈಲ ಅಗತ್ಯದ ಶೇ.80ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಆಮದು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಂತಹ ರಾಷ್ಟ್ರಕ್ಕೆ, ಈ ಏರಿಕೆಯು ಆರ್ಥಿಕ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ತಂದೊಡ್ಡಬಹುದು.
ತೀವ್ರಗೊಂಡ ಸಂಘರ್ಷ
ಜೂನ್ 13, 2025ರಂದು ಇಸ್ರೇಲ್ ಇರಾನ್ನ ಪರಮಾಣು ಮತ್ತು ಕ್ಷಿಪಣಿ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಆರಂಭಿಸಿತು. ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಇರಾನ್ ಇಸ್ರೇಲ್ನ ಮೇಲೆ 400ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಬ್ಯಾಲಿಸ್ಟಿಕ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ಡ್ರೋನ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ದಾಳಿ ಮಾಡಿದೆ. ಈ ದಾಳಿಗಳಿಂದಾಗಿ ತೈಲ ಬೆಲೆ ಒಂದೇ ದಿನದಲ್ಲಿ ಶೇ.8ರಷ್ಟು ಏರಿಕೆಯಾಗಿದ್ದು, ಬ್ರೆಂಟ್ ಕಚ್ಚಾ ತೈಲದ ಬೆಲೆ ಏಪ್ರಿಲ್ನಿಂದ ಗರಿಷ್ಠ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ತಲುಪಿದೆ.
ಅಮೆರಿಕದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಡೊನಾಲ್ಡ್ ಟ್ರಂಪ್ ಅವರು ಇರಾನ್ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನಾಯಕ ಆಯತೊಲ್ಲಾ ಅಲ್ ಖಮೇನಿಗೆ “ಬೇಷರತ್ ಶರಣಾಗತಿ” ಆಗುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಸಂಘರ್ಷವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಉಲ್ಬಣಗೊಳಿಸಿದೆ. ಒಂದು ವೇಳೆ ಅಮೆರಿಕ ಸಂಘರ್ಷದಲ್ಲಿ ನೇರವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರೆ, ತೈಲ ಬೆಲೆ ಬ್ಯಾರೆಲ್ಗೆ 90 ಡಾಲರ್ಗಿಂತಲೂ ಜಾಸ್ತಿಯಾಗಬಹುದು ಎಂದು ಗೋಲ್ಡ್ಮನ್ ಸಾಚ್ಸ್ ವಿಶ್ಲೇಷಕರು ಎಚ್ಚರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಕೆಲವು ವಿಶ್ಲೇಷಕರು, ಹಾರ್ಮುಜ್ ಜಲಸಂಧಿಯೇನಾದರೂ ಸಂಪೂರ್ಣ ಮುಚ್ಚಿದರೆ ಬೆಲೆ 120 ಡಾಲರ್ಗೂ ಜಿಗಿಯಬಹುದು ಎಂದು ಭವಿಷ್ಯ ನುಡಿದಿದ್ದಾರೆ.
ಭಾರತದ ಮೇಲೆನು ಪರಿಣಾಮ?
ಭಾರತವು 2019ರಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕದ ನಿರ್ಬಂಧಗಳಿಂದಾಗಿ ಇರಾನ್ನಿಂದ ತೈಲ ಆಮದನ್ನು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸಿತು. ಆದರೂ, ಪಶ್ಚಿಮ ಏಷ್ಯಾದ ಅಸ್ಥಿರತೆಯಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ತೊಂದರೆಯಾಗದೇ ಇರದು. ಭಾರತದ ಕಚ್ಚಾ ತೈಲದ ಸರಾಸರಿ ಬೆಲೆ ಜೂನ್ 12ರಂದು 69.08 ಡಾಲರ್ ಆಗಿದ್ದು, ಜೂನ್ 13ರಂದು 73.12 ಡಾಲರ್ಗೆ ಏರಿತು. ಈ ಏರಿಕೆಯಿಂದ ಇಂಧನ ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆ, ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚ ಹೆಚ್ಚಳ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರ ಮೇಲೆ ಆರ್ಥಿಕ ಒತ್ತಡ ಹೆಚ್ಚಾಗಬಹುದು.
ಇದರ ನಡುವೆಯೇ ಗುರುವಾರ ಮಾತನಾಡಿರುವ ಕೇಂದ್ರ ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ ಸಚಿವ ಹರದೀಪ್ ಸಿಂಗ್ ಪುರಿ, ತೈಲ ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆಯ ಆತಂಕವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿ, ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೇ ಹರ್ಮುಜ್ ಜಲಸಂಧಿ ಮುಚ್ಚಿದರೆ ಸಮಸ್ಯೆ ಎದುರಾಗಬಹುದು ಎಂಬ ಸುಳಿವನ್ನೂ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ, ಸಂಘರ್ಷ ತೀವ್ರಗೊಂಡರೆ, ಭಾರತಕ್ಕೆ ಪರ್ಯಾಯ ತೈಲ ಮೂಲಗಳನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ವೆಚ್ಚ ಮತ್ತು ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ ಸವಾಲುಗಳು ಎದುರಾಗಬಹುದು.
ಅಡುಗೆ ಎಣ್ಣೆ ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆ
ಇಸ್ರೇಲ್-ಇರಾನ ಸಂಘರ್ಷದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅಡುಗೆ ಎಣ್ಣೆ ಬೆಲೆ ಲೀಟರ್ಗೆ 3-4 ರೂಪಾಯಿ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಯುದ್ಧ ಮುಂದುವರಿದರೆ, ಇದು 10-30 ರೂಪಾಯಿಗಳವರೆಗೆ ಏರಬಹುದು ಎಂದೂ ಕೆಲವರು ಅಂದಾಜಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಜಾಗತಿಕ ಮಾರಾಟದ ಮೇಲಿನ ಪರಿಣಾಮ
ತೈಲ ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ವಿಮಾನಯಾನ, ಸರಕು ಸಾಗಣೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಯಾಣ ಉದ್ಯಮಗಳ ಷೇರುಗಳು ಕುಸಿತ ಕಂಡಿವೆ. ಯುನೈಟೆಡ್ ಏರ್ಲೈನ್ಸ್, ಡೆಲ್ಟಾ ಏರ್ಲೈನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಕ್ರೂಸ್ ಷಿಪ್ ಕಂಪನಿಗಳ ಷೇರುಗಳು ಶೇ.3-5ರಷ್ಟು ಕುಸಿದಿವೆ.
ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ರಕ್ಷಣಾ ಕಂಪನಿಗಳಾದ ಲಾಕ್ಹೀಡ್ ಮಾರ್ಟಿನ್ ಷೇರುಗಳು ಶೇ.3.7ರಷ್ಟು ಏರಿಕೆ ಕಂಡಿವೆ. ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ, ಇಸ್ರೇಲ್-ಇರಾನ್ ಸಂಘರ್ಷದಿಂದ ಉಂಟಾದ ತೈಲ ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆ ಜಾಗತಿಕ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಭಾರತದಂತಹ ತೈಲ ಆಮದು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ, ಈಗಾಗಲೇ ಸವಾಲಾಗಿದೆ. ಅಮೆರಿಕವೂ ರಣಾಂಗಣಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ತುದಿಗಾಲಲ್ಲಿ ನಿಂತಿರುವುದರಿಂದ ಈ ಸವಾಲು ಇನ್ನಷ್ಟು ತೀವ್ರಗೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.